Welke vaardigheden worden getoetst?

Het enorme scala aan vaardigheden maakt het moeilijk om een handig overzicht te maken. Toetsen waarvoor specifieke soft- en of hardware, materiaal, middelen of fysiek handelen nodig is, zijn waarschijnlijk moeilijk online af te nemen. Maar er zijn ook toetsen waar meer mogelijkheden zijn, zoals het voeren van gesprekken of het demonstreren van bepaalde handelingen. Opleidingen kunnen zelf het beste inschatten wat passende mogelijkheden of oplossingen zijn als het gaat om online afnemen van hun vaardighedentoetsen.

Wanneer je van studenten vraagt een opname te maken voor een toets, kunnen deze gedeeld worden via My Mediasite. Je hebt dan een eigen ‘kanaal’, vergelijkbaar met Youtube, maar zonder de privacy-problemen van Youtube. Je kunt op My Mediasite per video aangeven voor welke groepen de video zichtbaar is (en dus hoe wel of niet openbaar deze moet zijn).

Overigens, geldt bij het vragen van opnames van studenten, het zogenaamde gerechtvaardigd belang van de hogeschool. Studenten hoeven geen toestemming te geven omdat die toestemming niet vrijelijk gegeven kan worden. Wanneer studenten weigeren, staat dit gelijk aan een gemiste kans voor een toets. Gezien de situatie is redelijkheid hier te prefereren boven ‘in je recht staan.’ Wanneer een student bijvoorbeeld een vaardigheid moet demonstreren en daar de hulp van huisgenoten bij nodig heeft, die dit niet willen, is de toets afnemen op een ander moment een betere optie dan aangeven dat de kans is gemist.

Presenteren

De toetsvorm verandert niet wezenlijk als je toets voor een camera, al dan niet met live publiek moet houden. Er kan op dezelfde zaken gelet worden als bij een face-to-face toets, maar bedenk dat mimiek en lichaamstaal minder goed overkomen dan in real life.

Handige tips en tricks

• Let op dat studenten niet oplezen dus kader van tevoren duidelijk je verwachtingen. Wat wil je in beeld zien, alleen de PowerPoint en een hoofd, of wordt er ook gekeken naar lichaamstaal. Wil je alleen de vaardigheid zien, of wil je dat de student ook aangeeft wat zij doet en waarom ze dit doet.. Indien noodzakelijk geacht, zou je de presentatie (met medeweten/goedkeuring van de student) kunnen opnemen via Teams.

Digitale vaardigheden

Wanneer digitale vaardigheden gedemonstreerd moeten worden, is een combinatie van schermdelen en video een optie. De student kan met een live video aantonen en legitimeren waarom handelingen worden uitgevoerd. Voor het online afnemen van assessments wordt gebruik gemaakt van een protocol. Let erop dat het protocol dat je gebruikt goedgekeurd is door de examencommissie van het instituut. Het protocol onder de knop ‘Protocol online afnemen assessment’ is een voorbeeld.

Optie 1: Live online afnemen met interactie

Het kan een optie zijn om de toets live af te nemen. Bij deze optie wordt de toets inhoudelijk niet gewijzigd, maar vindt de afname plaats via videobellen. Dit is geschikt voor toetsen waarbij interactie plaatsvindt of interactie onderdeel uitmaakt van de beoordelingscriteria. Denk aan presentaties en gespreksvaardigheden. De flow en interactie zijn wel anders, o.a. omdat mimiek minder overkomt. Het kan nodig zijn hiermee in de beoordeling rekening te houden. Live video-bellen is minder geschikt wanneer bij het demonstreren van vaardigheden meerdere mensen betrokken zijn of er meerdere camerastandpunten nodig zijn.

Optie 2: Opnemen en inleveren

Als er geen interactie nodig is, kunnen studenten hun vaardigheid opnemen. Het voordeel hiervan is dat je afspraken niet hoeft in te plannen.

Voor de meeste vaardigheidstoetsen is een opname anders dan anders. Studenten kunnen de video bijvoorbeeld meermaals opnemen. Anderzijds komt een vaardigheid als presenteren zonder publiek of in een vol huis wellicht minder tot zijn recht. Zijn er meerdere beoordelaars? Bepaal dan van tevoren hoe je hiermee omgaat.

Een groepspresentatie kan in delen door de presentatoren worden verzonden, of door hen al ge-edit aan je worden aangeboden. Verder geldt hetzelfde als bij de live presentatie. Studenten kunnen de video inleveren via Cumlaude (als de opname gearchiveerd moet worden), een Class Team of OneDrive.

Optie 3: Afnemen in vergelijkbare toets

Er zijn toetsen die je niet online kunt afnemen omdat specifieke soft- en of hardware, materiaal, middelen of fysiek handelen nodig zijn. Als zo’n toets onderdeel uitmaakt van het afstudeerprogramma, zoek dan naar mogelijkheden om hem binnen de richtlijnen van de RIVM alsnog af te nemen.

Als vergelijkbare leerdoelen elders in het curriculum worden getoetst, kan je overwegen om de toets te integreren in een andere, tweede toets. Het voordeel is dat je hiermee de latere toetsdruk beperkt.

Hiervoor zijn twee opties. In beide gevallen behaalt de student de studiepunten voor de oorspronkelijke toets als zij de tweede toets behaalt.

1. De leerdoelen worden in een tweede toets verderop in het curriculum op een hoger niveau getoetst. Dat is het geval als de student de tweede toets niet kan halen als zij de leerdoelen van de oorspronkelijke toets niet beheerst. Biedt de student zodra dit weer mogelijk is oefening en formatieve toetsing aan, zodat de stap naar de tweede toets niet te groot wordt.
2. De leerdoelen van de cursus worden deels verderop in het curriculum getoetst of sluiten inhoudelijk goed aan bij een andere, tweede toets. De toets kan dan eenvoudig worden uitgebreid of aangepast. De toets wordt dan geïntegreerd in de tweede toets. Ook hier geldt dat oefenmogelijkheden en formatieve toetsing zodra het weer mogelijk is nodig zijn voor een goede voorbereiding van de tweede toets. Het is niet de bedoeling twee losstaande toetsen verderop tegelijk af te nemen. Als integratie maar zeer beperkt mogelijk is, kan de toets beter worden uitgesteld (optie 4).

Optie 4: Uitstellen en op later moment afnemen

Voldoet de praktijktoets aan de voorwaarden van een cruciale toets? In dat geval stel je de toets uit naar een later moment. Toetsen zijn cruciaal als:

• er onverantwoorde maatschappelijke risico’s ontstaat als de student de leerdoelen niet beheerst;
• de leerdoelen belangrijk zijn voor de kern van het beroep én niet worden op een andere plek in het curriculum worden getoetst.

Dit kan lastig zijn bij toetsen die niet in de kern van het beroep zitten en niet op een andere plek in het curriculum worden getoetst. Bekijk in dat geval nogmaals of de leerdoelen tenminste deels kunnen worden getoetst in een andere toets.